XBRL: waar zijn accountants bang voor?

Op 24 juni 2010 zijn de uitkomsten van een enquete over XBRL en SBR bekendgemaakt. De enquête is breed uitgezet onder de leden van beroepsorganisaties, zowel onder accountants als belastingadviseurs. Met schokkende uitkomsten. Een kleine greep:

53% van de ondervraagden besteedt geen aandacht aan XBRL, voor 92% van de ondervraagden heeft XBRL geen prioriteit. Ondanks dat geen aandacht wordt besteedt aan XBRL wordt wel geklaagd over de beschikbare informatie over XBRL en de mogelijkheden daarvan.  45% twijfelt of XBRL wel een succes wordt. Voor 64% is het feit dat klanten er (nog) niet om vragen een reden geen besluit te nemen over XBRL. Circa één derde van de ondervraagden vindt de invoering van XBRL te complex, te kostbaar of voert het niet in omdat het niet verplicht is.

Eigenlijk een prima samenvatting van de houding van allerlei beroepsgenoten die ik trof op bijeenkomsten rond dit thema. Helaas wel een beschamende graadmeter van de mate waarin in onze branche strategische visie, innovatiekracht en ondernemerschap aanwezig is.  Waar is de branche eigenlijk bang voor?

XBRL is geen keuze meer, maar de toekomst

XBRL wordt door de overheid, de Belastingdienst en overige uitvragende partijen gestimuleerd. Het participeren van de 3 grote Nederlandse banken in dit project betekent dat ook  de kredietrapportages middels  XBRL  uitgevraagd worden. Al deze partijen creëren efficiëntere en goedkopere procesgangen door XBRL.  Deze partijen hebben alle reden van XBRL een succes te maken.

XBRL is dan ook nauwelijks meer een strategische keuze voor een accountantskantoor te noemen, maar een gegeven waarop ingespeeld moet worden. In dat licht bezien is het bijzonder dat beleidsbepalers in onze branche met droge ogen de beslissing over XBRL uitstelt omdat de klant er nog niet om vraagt of omdat het nog niet verplicht is. Ondernemerschap?

XBRL versterkt de noodzaak van een efficiënte procesgang

De komst van XBRL maakt nog eens duidelijk dat een efficiënte en effectieve procesgang is binnen accountants- en administratiekantoren. In dit licht bezie ik ook de bezwaren dat het invoeren van XBRL complex of kostbaar zou zijn. Daar waar de processen reeds efficiënt zijn ingericht verandert er op de keeper beschouwt alleen iets in de taal en de communicatiewijze waarin de informatie naar uitvragende partijen wordt verzonden. Veel softwareleveranciers bieden de XBRL-functionaliteit tegen gelijke of beperkte meerkosten aan. Ondanks het feit dat meer gegevens uitgevraagd worden door de verschillende partijen is de complexiteit van XBRL toch redelijk beperkt. In een omgeving waarin gebruik gemaakt wordt van rapportgeneratoren, elektronische dossiers en een goed ingericht CRM-pakket is XBRL een volgende stap, geen revolutie.

Eigenlijk ben ik benieuwd waar deze argumenten vandaan komen. Wordt nu misschien zichtbaar dat niet alleen de laatste stap, maar ook een hele weg daarvoor nog afgelegd moet worden?

XBRL vraagt visie op de rol van de accountant

De veranderingen in de rapportageketen vragen een nieuwe oriëntering op de rol van de accountant. Welke rol zien wij voor ons weggelegd? Vanzelfsprekend zien wij ons als de experts op het gebied van betrouwbare informatievoorziening. Als op ons vakgebied wijzigingen optreden blijft het wel erg stil. Opeens wachten we af op ontwikkelingen van softwareleveranciers, wat de banken eigenlijk willen. Een gedeelte wacht nog verder af tot het verplicht wordt. Een bijzondere situatie! Juist deze veranderingen geven de kans de aloude rol van de accountant ook voor de komende jaren op de kaart te zetten: als regisseur van de informatiestromen, als controleur en waardetoevoeger, als adviseur van de ondernemer! Die houding betekent dat  het beroep actief participeert in de gesprekken met de uitvragende partijen over de benodigde informatie en zekerheid. Dat we aan alle betrokken partijen bewijzen dat wij een belangrijke rol hebben. Dat we ontwikkelingen als XBRL en Horizontaal Toezicht niet als bedreigingen, kostenposten of verplichtingen zien, maar als kans voor ons en onze klanten.

Nogmaals, waar zijn de accountants bang voor?

Bovenstaand een zoeken naar mogelijke antwoorden. Natuurlijk zijn er legitieme kanttekeningen te plaatsen bij de invoering van XBRL. Belangrijk is dat het negeren of uitstellen van een beslissing over XBRL belangrijke kansen laat liggen en een passieve branche zichtbaar maakt. Dat is het signaal dat deze enquête afgeeft. Voor een deel van de branche is nog een grote omslag nodig: Niet afwachten en klagen, maar initiëren en kansen creëren!

Deze blogpost is ook verschenen op www.financebase.nl.